Ashui.com

Tuesday
Nov 12th
Home Tương tác Phản biện Cần có giải pháp nâng cấp không gian xanh Hà Nội

Cần có giải pháp nâng cấp không gian xanh Hà Nội

Viết email In

Đây là vấn đề được đề cập tại hội thảo “Giải pháp bảo vệ, phục hồi và phát triển hệ thống cây xanh - mặt nước TP Hà Nội đáp ứng mục tiêu quy hoạch và tạo bản sắc đô thị”, do Hội Quy hoạch Phát triển Đô thị Việt Nam phối hợp với Hiệp hội Công viên cây xanh Việt Nam tổ chức tại Hà Nội, ngày 13/1.  

Hà Nội phát triển 1 triệu cây xanh

Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Đức Chung - Chủ tịch UBND TP Hà Nội nhận định: Quy hoạch phát triển cây xanh và mặt nước đô thị được xác định là yếu tố bắt buộc đối với tất cả các đô thị trên thế giới, trong đó có Việt Nam và đặc biệt là đối với Thủ đô Hà Nội. Phát triển cây xanh mặt nước nhằm tạo cảnh quan và đáp ứng mục tiêu làm đẹp TP, tạo môi trường xanh, sạch không khí và duy trì xây dựng hệ thống thoát nước cho TP, đây là yêu cầu đặt ra cần nhanh chóng triển khai. 

Vấn đề xây dựng mặt nước và công viên được xác định là nhu cầu bắt buộc nhằm nâng cao đời sống tinh thần cho người dân, đúng như định hướng của các nước phát triển trên thế giới. Đặc biệt với mục tiêu xây dựng chính quyền TP hành động lấy người dân và DN làm đối tượng phục vụ.

Hướng đến mục tiêu tăng trưởng xanh phát triển đô thị, Thủ đô sẽ tiến tới trồng thêm 1 triệu cây xanh vào năm 2020 đồng thời xây dựng 20 - 25 công viên trong đó có 5 công viên đạt tiêu chuẩn quốc tế. Để đạt mục tiêu này, trong thời gian qua Hà Nội đã tiến hành cắt tỉa toàn bộ hệ thống cây xanh hiện có vừa đáp ứng yêu cầu làm đẹp trên các tuyến phố, vừa đảm bảo an toàn giao thông trong mùa mưa bão.

TP tổ chức triển khai cắt tỉa cây tại các con phố theo công thức cắt tỉa - trồng mới - đánh chuyển - chăm sóc - cắt tỉa - làm đẹp. Bên cạnh đó là khảo sát bổ sung đảm bảo trồng cây có kích thước đồng đều. Sau 2 năm có thể thấy định hướng đúng đắn qua phương châm đồng đều - đa dạng - đồng bộ. Huy động mọi nguồn lực để tạo ra phong trào trồng cây, tạo không gian và mảng xanh mới góp phần làm thay đổi bộ mặt của Thủ đô trong tương lai. 

Gắn thiết kế cây xanh đô thị với công tác thiết kế đô thị

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Phan Thị Mỹ Linh nhận định, thời gian gần đây, các nội dung về quản lý cây xanh, không gian xanh đã được các Bộ ngành nghiên cứu trong một số văn bản quy chuẩn để có định hướng phát triển quy hoạch chung TP Hà Nội đã được Thủ tướng phê duyệt. Quyết định quy hoạch đồ án xây dựng TP Hà Nội đã đưa ra tầm nhìn phát triển Thủ đô xanh, văn minh, văn hiến, hiện đại. Từ khi có Quyết định của Thủ tướng phê duyệt, TP Hà Nội đã triển khai thực hiện các quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, các quy hoạch chi tiết để đảm bảo các yếu tố cây xanh mặt nước, nhiều khái niệm như hệ thống cây xanh, vườn hoa, mặt nước đã được quy định cụ thể và phân bố hợp lý trong không gian đô thị.

Mặc dù chưa có quy định trong văn bản pháp lý của Việt Nam như vành đai xanh, hành lang xanh, quy hoạch chung đô thị Hà Nội, các nhà tư vấn đã nghiên cứu và tham khảo để vận dụng đưa ra các không gian phù hợp với sự phát triển ngày càng nhanh của Thủ đô. TP Hà Nội đã rất khẩn trương để nghiên cứu các quy hoạch phân khu và quy hoạch chi tiết thông qua quy hoạch mạng lưới công viên cây xanh và kế hoạch 1 triệu cây xanh. Bộ Xây dựng đánh giá cao chỉ đạo quyết liệt của TP trong vấn đề phát triển hệ thống quản lý phát triển đô thị, các mảng xanh tạo bản sắc cho từng khu vực.

Hệ thống sông hồ phần nào đó đã bị thu hẹp lại do các công trình bê tông hóa, chính vì vậy chúng ta cần có các biện pháp khôi phục hệ thống sông hồ, quy hoạch không gian cảnh quan sinh thái bảo vệ môi trường sinh học dọc các tuyến sông tạo kết nối với không gian xanh, các trung tâm văn hóa, xã hội của TP và các khu nội đô lịch sử để tạo ra nét đặc trưng riêng. Đối với hệ thống công viên đô thị, đông thời cần có giải pháp nâng cấp không gian xanh, bổ sung quỹ đất sau khi di dời các cơ sở sản xuất công nghiệp.

Còn theo ông Trần Ngọc Chính - Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, Chủ tịch Hiệp hội Công viên cây xanh Việt Nam, quy hoạch cây xanh phải được xem là một phần không thể thiếu trong quy hoạch hạ tầng kỹ thuật đô thị. Cần gắn thiết kế cây xanh đô thị với công tác thiết kế đô thị để tạo nét đặc trưng tại các tuyến phố đô thị trung tâm hoặc trục đường giao thông. Các giải pháp quy hoạch cây xanh cần được xem xét kỹ hơn về yếu tố thiên nhiên và làm rõ vai trò điểm nhấn để tạo bản sắc trong đô thị. Hệ thống hồ cần được nghiên cứu theo định hướng tạo cảnh quan và điều hòa thoát nước, đặc biệt là sự kết nối điều hòa giữa các hồ thuộc đô thị trung tâm với các đô thị vệ tinh, đô thị sinh thái. 

TS Nguyễn Quang Minh - Đại học Xây dựng cho rằng, cây xanh và mặt nước là hai thành phần không thể thiếu và cần được kết hợp với nhau trong không gian cảnh quan của đô thị ở tất cả các cấp độ, dù phạm vi hẹp hay phạm vi rộng, phù hợp với xu thế xanh hóa đô thị như một trào lưu đang lên trong khu vực cũng như trên thế giới. Tính liên kết thành mạng lưới của các không gian này cần được nhấn mạnh và nỗ lực để đạt được, kể cả trong điều kiện tái phát triển đô thị ở những nơi có mật độ xây dựng và cư trú cao là trường hợp nghiên cứu phức tạp nhất, khi xét đến biến đổi khí hậu để đô thị thích ứng tốt hơn và sự suy thoái về môi trường sinh thái để đô thị trở nên phong phú và đáng sống hơn mà mỗi đơn vị cấu thành nên đô thị là một mắt xích trong hệ thống lưu trữ tài nguyên sinh vật. 

Làm gì để phát triển hệ thống cây xanh, mặt nước?

TS.KTS Trương Văn Quảng - Phó tổng Thư ký Hội Quy hoạch phát triển Đô thị Việt Nam

Chỉ tiêu về diện tích cây xanh trên đất tự nhiên đô thị Việt Nam thấp so với khu vực và thế giới. Ngay cả ở TP lớn như Hà Nội và TP.HCM, cây xanh cũng đạt khoảng xấp xỉ 2m2/người, chỉ mới bằng 1/10 chỉ tiêu cây xanh của các TP hiện đại trên thế giới. Kế hoạch trồng thêm 1 triệu cây xanh trong 5 năm tới và việc cải tạo, xây dựng 25 công viên, trong đó 5 công viên đạt tiêu chuẩn thế giới của Hà Nội là hướng đúng. Trồng đồng bộ cây xanh tại các tuyến đường mới mở rộng; trồng bổ sung cây xanh tại nhiều tuyến đường có cây xanh bị chết; trồng mới được đồng bộ về nhóm cây, kích cỡ cây khi đưa vào trồng; chăm sóc cho cây sống khỏe mới được nghiệm thu... là những giải pháp đúng đắn, tạo sự đồng thuận trong nhân dân.

PGS.TS Lưu Đức Hải - Phó chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam

Khu vực hồ nước ở Hà Nội đóng vai trò điều hòa không khí, thoát nước mưa, tạo không gian kiến trúc cảnh quan khu vực, nay ngay bị thu hẹp do đô thị hóa và hứng chịu các nguy cơ do BĐKH. Để định hướng phát triển và quản lý hồ trong khu vực Hà Nội nhằm ứng phó với BĐKH thì vấn đề quan trọng là nhận ra mối quan hệ mật thiết giữa chiến lược thích nghi với BĐKH ở quy mô toàn vùng, đến quy mô nhỏ hơn trên quan điểm tiếp cận với quy hoạch và thiết kế đô thị là cần thiết.

Quy hoạch hệ thống hồ Hà Nội đã được xác định trong quy hoạch thoát nước Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn 2050 và các quy hoạch chung, quy hoạch hệ thống công viên, cây xanh và hồ, TP Hà Nội cần lập kế hoạch để thực hiện quy hoạch, thiết kế đô thị hiệu quả, đảm bảo yêu cầu và tiến độ đề ra. Đồng thời, cũng cần phải lập kế hoạch, lộ trình để hoàn thiện hệ thống văn bản pháp lý quản lý hệ thống hồ theo quy hoạch, kế hoạch, trên quan điểm ứng phó với BĐKH.

TS. KTS Nguyễn Trúc Anh - Viện trưởng Viện Quy hoạch Xây dựng Hà Nội

Thách thức lớn cho giải pháp quy hoạch hệ thống cây xanh, công viên ở Hà Nội nằm ở chỗ khu vực nội thành thì thiếu quỹ đất để bố trí thêm công viên, vườn hoa. Khu vực ngoại thành thì chủ yếu vẫn là đất nông nghiệp và sông hồ tự nhiên nên khó tiếp cận sử dụng. Ngoài ra, nguồn vốn đầu tư phát triển hệ thống công viên, cây xanh chưa đa dạng, chủ yếu dựa vào nguồn ngân sách, vì vậy luôn hạn hẹp và khó khăn.

Cũng như các đô thị khác, Hà Nội cũng vấp phải vấn đề về "Đảo nhiệt đô thị" là hiện tượng một khu vực đô thị có nhiệt độ cao hơn đáng kể so với các khu vực ngoại ô, rõ nhất là vào mùa hè. Nguyên nhân chính của đảo nhiệt đô thị là sự thay đổi bề mặt vật liệu trong quá trình phát triển đô thị. Sử dụng nhiều loại vật liệu có tác dụng giữ nhiệt (nhựa đường, bê tông...) thay vì hấp thụ vào đất, nước, cây cỏ. Vì vậy, Hà Nội cần có biện pháp để phát huy tối đa hiệu quả của hệ thống công viên, cây xanh để giảm thiểu hiện tượng này.

PGS.TS Đỗ Tú Lan - Uỷ viên Đoàn Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam

Cây xanh nói chung và cây lưu niên nói riêng là một thành tố không thể thiếu được trong đô thị, nó không chỉ đóng góp như là lá phổi cho cơ thể mà còn vô cùng gắn bó với tâm hồn của người dân TP. Nó luôn rất gần gũi với đời sống hàng ngày của mỗi người.

Cây xanh lưu niên khác với nhóm cây xanh khác là sự tồn tại và gắn bó với không gian đô thị và cộng đồng dân cư lâu dài, thậm chí có thể qua nhiều thế hệ, do đó sự ảnh hưởng của nó rất sâu sắc.

Nâng một tầm cao hơn nữa, cây xanh là sức hút của đô thị trong bối cảnh hội nhập và phát triển du lịch, đóng góp một phần làm nên hình ảnh và thương hiệu của TP.

Như vậy phát triển cây xanh lưu niên trong công viên vườn hoa, trên các tuyến phố không chỉ còn tư duy đơn giản là cây xanh bóng mát hay cảnh quan mà phải đổi mới tư duy phát triển hệ thống cây lưu niên đô thị với những tầm chiến lược về phát triển thương hiệu thành phố, có liên quan đến ứng phó với biến đổi khí hậu và tác động của môi trường.

TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm - Phó chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Hà Nội

Với cây xanh phải chăng cần áp dụng cả bảo tồn tại chỗ và bảo tồn chuyển chỗ. Để bảo tồn tại chỗ cần có quy hoạch tổng thể với một số khu đặc thù như Vườn quốc gia Ba Vì, đồi rừng Sóc Sơn, Hương Sơn, Suối Hai, Đồng Mô, khu vực hồ Tây, hồ Hoàn Kiếm... Thiết kế đô thị các tuyến đường chính trong nội đô. Hà Nội cần sớm nghiên cứu xác định cây xanh cổ thụ cần bảo tồn trong cả ranh giới TP. Để bảo tồn chuyển chỗ cần xác định rõ các vườn ươm, bảo quản các nguồn di truyền, trong vườn ươm, các trang trại, hộ gia đình.

Hà Nội cần tăng cường công tác chăm sóc, bảo dưỡng, cải tạo hệ thống cây xanh hiện hữu, đảm bảo yêu cầu mỹ quan, an toàn trong đô thị. Trong đó, cần xây dựng phong trào để các tổ dân phố, chính quyền cơ sở, các đoàn thể nhận việc, gắn với nâng cao ý thức cộng đồng. Bảo tồn, phát huy giá trị cây xanh, mặt nước cần được quy định là tiêu chí xét thi đua.

Ông Vũ Kiên Trung - Chủ tịch, Tổng giám đốc Cty TNHH MTV Công viên cây xanh Hà Nội

Công tác phát triển hệ thống cây xanh không thể chỉ dựa vào nguồn lực của Nhà nước, sự tham gia của các doanh nghiệp, các tập đoàn lớn có vị trí quan trọng trong sự phát triển hệ thống công viên cây xanh của Thủ đô. TP cần có chính sách kêu gọi các nhà đầu tư đầu tư vào hệ thống công viên cây xanh, kết hợp với các dịch vụ vui chơi, giải trí gắn liền với công viên. Nhà nước cần phải quản lý công tác quy hoạch, thiết kế và bố trí trồng cây. Các công việc khác như: Gieo ươm, tạo cây giống, cung cấp nguồn cây, trồng, chăm sóc đảm bảo cây sinh trưởng phát triển tốt có thể giao cho các doanh nghiệp thực hiện.

Trước tình hình một bộ phận người dân chưa hiểu hết giá trị của hệ thống công viên cây xanh đô thị, công tác tuyên truyền giáo dục cần được coi trọng. Hà Nội cần vận động toàn thể các tầng lớp nhân dân Thủ đô thực hiện trồng và bảo vệ cây xanh đô thị bằng những hành động việc làm thiết thực như chăm sóc, bảo vệ cây xanh trước cửa nhà mình, trang trí nhà cửa nội thất, mặt tiền bằng các cây xanh, cây hoa, cây cảnh...

Hà Anh 

Thu Hà 
(Báo Xây dựng)  


Tin liên quan:
Tin mới hơn:
Tin cũ hơn:

 

Thêm bình luận


Mã an toàn
Đổi mã khác

Bảng quảng cáo