Sau ngày giải phóng Thủ đô (10/10/1954), Hà Nội cùng cả nước bước vào giai đoạn mới: Xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, đấu tranh thống nhất đất nước. Để đáp ứng yêu cầu xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm chính trị - văn hoá của cả nước, rất nhiều công trình công cộng đã được thiết kế và khởi công xây dựng.
Đóng vai trò chủ công trong việc thiết kế kiến trúc giai đoạn này là một số kiến trúc sư tốt nghiệp trường Cao Đẳng Mỹ thuật Đông Dương từ trước năm 1945. Chỉ khoảng sau năm 1960 mới bắt đầu có sự tham gia của các kiến trúc sư được đào tạo trong nước hoặc trở về từ các nước XHCN.