Ban Quản lý đường sắt đô thị TPHCM vừa có văn bản đề xuất UBND TPHCM thành lập Tổ công tác xây dựng Đề án phát triển Hệ thống đường sắt đô thị TPHCM theo Kết luận số 49 Bộ Chính trị.
Theo Ban Quản lý đường sắt đô thị TPHCM, ngày 28/2/2023, Bộ Chính trị đã có Kết luận số 49-KL/TW về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, trong đó đề ra mục tiêu đến năm 2035 sẽ hoàn chỉnh mạng lưới đường sắt đô thị tại TPHCM.
Tuyến metro số 1 TPHCM (Bến Thành - Suối Tiên) dự kiến vận hành thương mại vào năm 2024. (Ảnh: Phạm Nguyễn)
Về quy hoạch, hệ thống đường sắt đô thị TPHCM gồm 8 tuyến đường sắt đô thị (MRT); 3 tuyến xe điện mặt đất hoặc đường sắt một ray (LRT). Tổng chiều dài của toàn bộ hệ thống đường sắt đô thị TPHCM khoảng 220 km với tổng vốn đầu tư ước tính hơn 25 tỷ USD.
Tuy nhiên, theo Ban Quản lý đường sắt đô thị TPHCM, đến nay, Thành phố mới chỉ triển khai được 2 tuyến MRT, trong đó tuyến đường sắt đô thị số 1 TPHCM (Bến Thành - Suối Tiên) dài 19,7km, dự kiến hoàn thành vào năm 2023, tuyến metro số 2 giai đoạn 1 (Bến Thành - Tham Lương) dài 11km dự kiến hoàn thành vào năm 2032.
Về thời gian thực hiện, tuyến đường sắt đô thị số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) thực hiện khoảng 16 năm, tuyến tàu điện ngầm số 2 giai đoạn 1 (Bến Thành - Tham Lương) khoảng 22 năm. Thực tế sau khoảng 20 năm từ khi triển khai nghiên cứu, phát triển các dự án đường sắt đô thị, đến nay TPHCM vẫn chưa có tuyến đường sắt đô thị nào chính thức vận hành thương mại.
Về mục tiêu, Kết luận số 49 của Bộ Chính trị nêu rõ mục tiêu hoàn chỉnh mạng lưới đường sắt đô thị tại TPHCM vào năm 2035. Như vậy, TPHCM phải hoàn thành toàn bộ mạng lưới đường sắt đô thị còn lại (khoảng 200km) trong 12 năm.
“Đây là một thách thức vô cùng to lớn, nếu chúng ta tiếp tục triển khai với cách làm tương tự như trong thời gian 20 năm qua thì không thể thực hiện được mục tiêu tại Kết luận số 49 của Bộ Chính trị” - Ban Quản lý đường sắt đô thị TPHCM nêu ý kiến trong văn bản đề xuất.
Chính vì vậy, Ban Quản lý đường sắt đô thị TPHCM cho rằng, TPHCM phải quyết tâm thay đổi quyết liệt, toàn diện, mạnh mẽ và đột phá để hoàn thành mạng lưới đường sắt đô thị vào năm 2035. Trong đó, có thể nhận diện 5 lĩnh vực trọng yếu nhất cần được ưu tiên gấp rút nghiên cứu hoàn thiện cơ sở pháp lý, xây dựng lộ trình thực hiện cụ thể gồm: Quy hoạch, thu hồi đất và giải phóng mặt bằng; Nguồn lực tài chính; Thủ tục đầu tư, phê duyệt và triển khai dự án; Giải pháp về công nghệ, tổ chức thi công, cung cấp vật tư thiết bị và Mô hình tổ chức, quản lý nguồn nhân lực.
Để có được sự tập trung cao nhất, Ban Quản lý Đường sắt đô thị đề xuất UBND TPHCM thành lập Tổ công tác xây dựng Đề án phát triển Hệ thống đường sắt đô thị TPHCM.
Tổ công tác dự kiến do ông Phan Văn Mãi - Chủ tịch UBND TPHCM làm Tổ trưởng, các Tổ phó gồm: ông Bùi Xuân Cường - Phó Chủ tịch UBND TPHCM (Tổ phó thường trực), ông Nguyễn Quốc Hiển - Phó Trưởng ban phụ trách Ban Quản lý Đường sắt đô thị và bà Lê Ngọc Thùy Trang, Tổng Giám đốc Công ty Đầu tư Tài chính nhà nước TPHCM (HFIC). 14 thành viên còn lại trong tổ công tác là lãnh đạo các cơ quan, sở, ban ngành có liên quan.
Kỳ vọng cơ chế đặc thùTheo Ban Quản lý Đường sắt đô thị TPHCM, ngày 24/6/2023, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM, trong đó có một số điểm nổi bật, làm cơ sở cho việc phát triển xây dựng Hệ thống đường sắt đô thị. Đây có thể coi là một công cụ mạnh nhất trong bối cảnh hiện tại để Thành phố tăng tốc hiệu quả trong việc triển khai xây dựng Hệ thống đường sắt đô thị. Theo đó, TPHCM sẽ thí điểm mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông công cộng (TOD). Nghị quyết 98 cho phép Hội đồng nhân dân TPHCM quyết định sử dụng ngân sách địa phương để triển khai dự án đầu tư công độc lập nhằm thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với các dự án đầu tư theo đồ án thiết kế đô thị riêng, đồ án quy hoạch đô thị vùng phụ cận các nhà ga thuộc các tuyến đường sắt được cấp có thẩm quyền phê duyệt, vùng phụ cận các nút giao thông dọc tuyến đường Vành đai 3 thuộc địa phận thành phố để thu hồi đất, chỉnh trang, phát triển đô thị, thực hiện tái định cư, tạo quỹ đất để đấu giá lựa chọn nhà đầu tư các dự án đầu tư phát triển đô thị, thương mại, dịch vụ theo quy định của pháp luật. Nghị quyết 98 cho phép TPHCM huy động tối đa nguồn lực từ đất đai, tạo nguồn ngân sách để phát triển xây dựng Hệ thống đường sắt đô thị. Bên cạnh đó, Khoản 2, Điều 5 Nghị quyết 98 cũng cho phép Thành phố được vay thông qua phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, vay từ các tổ chức tài chính trong nước, các tổ chức khác trong nước và từ nguồn vay nước ngoài của Chính phủ vay về cho Thành phố vay lại với tổng mức dư nợ vay không vượt quá 120% số thu ngân sách Thành phố được hưởng theo phân cấp. |
Hữu Huy
(Tiền Phong)
- Dòng vốn chuyển động chậm, bất động sản vẫn chờ "thẩm thấu" chính sách
- Nhiều cơ chế, chính sách đặc thù về đất đai cho TP. Hồ Chí Minh
- TPHCM lập kế hoạch đấu giá hàng chục lô đất và 3.790 căn hộ ở Thủ Thiêm
- Dự kiến sẽ chỉ quy định 3 phương pháp định giá đất
- Cao tốc Mỹ An – Cao Lãnh điều chỉnh tăng vốn đầu tư thêm 1.400 tỉ đồng
- Thí điểm cơ chế đặc thù TPHCM: HoREA đề xuất giải pháp về quản lý đất đai, quy hoạch
- Đề xuất miễn, giảm các loại thuế, phí cụ thể cho nhà đầu tư phát triển điện mặt trời mái nhà
- TP.HCM: 6 dự án đủ điều kiện vay gói tín dụng 120.000 tỷ đồng
- TPHCM: Ban hành kế hoạch phát triển kết cấu hạ tầng giao thông gắn với các cơ chế, chính sách đặc thù
- TPHCM ưu tiên bố trí vốn cho dự án mời gọi đầu tư PPP
