Đà Lạt - TP du lịch nghỉ dưỡng hàng đầu châu Á, xứ sở của ngàn hoa đang dần trở nên hoang tàn, mất cân bằng sinh thái bởi sự xâm hại nghiêm trọng của các dự án và sự tự tung tự tác của nhiều người dân...

Những năm gần đây, những cuộc di dân từ nhiều vùng miền về Đà Lạt đã tạo ra áp lực lớn về nhà ở, với hàng trăm căn nhà xây dựng không phép mọc lên mỗi năm. Trong bối cảnh đó, chính quyền và các ngành chức năng của Lâm Đồng lại thiếu quyết đoán, thiếu quy hoạch các đô thị vệ tinh. Công tác quy hoạch tại Đà Lạt đang làm theo kiểu chắp vá, điền vào chỗ trống. Và những hệ lụy đã xảy ra, các mảng rừng thông trên đường Bùi Thị Xuân giờ đây đã được thay bằng những biệt thự, khách sạn 1 - 2 sao. Cánh rừng nguyên sinh ở đường Bà Triệu đã bị hạ gần hết và được thay thế bằng khu nhà liên kế với 47 căn. Khu rừng 25ha (trên 15 tuổi) nằm trên đường Phù Đổng Thiên Vương đang bị xe ủi san bằng để biến thành một khu dân cư mới. Những rừng thông xa trung tâm thành phố cũng bắt đầu xuất hiện các căn nhà tạm, nhà cấp 4 và cả biệt thự.

Việc chạy theo các chỉ tiêu kinh tế, thu hút đầu tư trong và ngoài nước, cũng là nguyên nhân gây mất cân bằng sinh thái tại Đà Lạt. Chỉ riêng khoảng thời gian 3 năm (2006 - 2008), tỉnh Lâm Đồng đã ào ạt cấp phép cho trên 550 dự án thu hút hàng trăm ngàn tỷ đồng nhưng trên giấy tờ là chính. Riêng 13 dự án sân golf đã chiếm trên 7.000ha đất rừng. Hồ Tuyền Lâm và Suối Vàng là nơi cung ứng, dự trữ nguồn nước sạch cho cư dân Đà Lạt, vậy mà người ta không tha, vẫn cứ phân lô cấp đất, kêu gọi đầu tư. Tuy nhiên, không ít nhà đầu tư được cấp phép sau đó lại đánh bài chuồn. Minh chứng là 32 dự án đầu tư đến nay chỉ có 2 dự án thi công, trong đó có một đơn vị trồng hoa lan xuất khẩu dưới hạ lưu hồ, còn một dự án khác ủi đường chặt thông cũng bị tạm đình chỉ để hoàn nguyên! Hai ông lớn Nhật Bản - Singapore đã nhảy vào dự án Danki - Suối Vàng nhưng rốt cuộc cũng tháo lui.

Gần đây, tỉnh Lâm Đồng chủ trương thiết lập và phê duyệt khu hồ Tuyền Lâm thành khu du lịch phức hợp khoảng 2.000ha đất rừng, chia thành nhiều dự án nhỏ lẻ, đã có 32 dự án được cấp phép, tổng vốn đăng ký đầu tư khoảng 354 ngàn tỷ đồng. Cũng theo bản quy hoạch này đến năm 2010, các dự án sẽ xây dựng khoảng 800 - 900 phòng ngủ, đón 1 triệu lượt khách, đến năm 2015 sẽ xây tăng lên 1.500 phòng, với 40% đạt chuẩn quốc tế (3 - 5 sao) và đón 1,6 triệu lượt khách vào tham quan, nghỉ dưỡng.

Hồ Tuyền Lâm vốn là cái nơi cung cấp nước tưới cho hàng ngàn héc-ta đất và hàng chục ngàn cư dân khu vực hạ lưu, đây cũng là nơi dự trữ nước sinh hoạt cho người dân Đà Lạt. Cty Cấp nước Lâm Đồng - Đà Lạt đã đầu tư gần 100 tỷ đồng, hiện đang thi công xây dựng nhà máy nước. Trong khi đó, người ta đã quy hoạch phân lô khoảng 850ha đất rừng đầu nguồn (quanh hồ) để làm nhà hàng khách sạn, đón hàng triệu người đến ăn ngủ thì còn đâu nước hồ trong sạch phục vụ cho cư dân. Hai năm vừa qua, Đà Lạt liên tục bị thiếu nước sinh hoạt trầm trọng.

Thác Cam Ly, hồ Than Thở cùng nhiều danh thắng khác của Đà Lạt đã không thể nào khôi phục lại được. Quá trình đô thị hoá tại Đà Lạt ngày càng diễn ra rất mạnh mẽ và cảnh quan môi trường nơi đây đang từng ngày bị thay hình đổi dạng. Tiếng kêu của Đà Lạt đang ngày càng thảm thiết!

Lan Hương