Trong các di tích cấp quốc gia được xếp hạng tính đến thời điểm hiện nay, trụ sở tòa án TP.HCM là một công trình xây dựng không thay đổi tính công năng và có lối kiến trúc hết sức độc đáo của Sài Gòn xưa, theo hình mẫu gần giống tòa án Paris do người Pháp để lại. 

Vừa qua, Cục Di sản Văn hóa (Bộ Văn hóa - Thể thao - Du lịch) và Bộ Xây dựng đã cử nhiều đoàn vào khảo sát thực tế, kiểm tra các hạng mục di tích, tiến hành làm hồ sơ tu bổ để phục hồi lại nguyên trạng công trình.  

Cổng vào ó nhiều phù điêu rất đẹp và chạm trổ công phuCổng vào có nhiều phù điêu rất đẹp và chạm trổ công phu. 

Được sự cho phép của lãnh đạo Tòa án nhân dân TP.HCM, PV Thanh Niên Online đã được dịp tiếp cận toàn bộ kiến trúc khu nhà này. 

Theo ông Thái Văn Tuấn, Chánh Văn phòng Tòa án nhân dân TP.HCM, trước đây do có bốn đơn vị cùng làm việc: Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao tại TP.HCM, Tòa án nhân dân và Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM nên chính tác nhân con người đã làm cho công trình 130 tuổi này đang ngày một xuống cấp, phải gấp rút tiến hành các thủ tục và đầu tư kinh phí để trùng tu (khoảng 320 tỉ đồng). Thời gian sửa chữa dự kiến trong vòng hai năm. 

Dưới đây là những hình ảnh mới nhất mà chúng tôi ghi nhận được về tình trạng xuống cấp của trụ sở tòa án TP.HCM: 

Tường TAND TP.HCM được sơn theo màu đặc trưng của kiến trúc Pháp Tường của tòa nhà được sơn màu vàng đặc trưng của kiến trúc Pháp. 

Khu vực các tầng lầu dùng để xử án phúc thẩm đang bị xuống cấpKhu vực dùng để xử án phúc thẩm đang bị xuống cấp nặng. 

Nhiều nơi tường, cột bị bong tróc cần phải làm mới lạiTường, cột bị bong tróc nhiều. 

Hệ thống đường ống thoát nước, máy lạnh đang làm phá vỡ tổng quan chung di tíchHệ thống đường ống thoát nước, máy lạnh làm phá vỡ tổng quan di tích. 

Những công trình phụ vừa xây mới đã gây thấm tường nghiêm trọngNhững công trình phụ vừa xây mới đã bị thấm tường nghiêm trọng. 

Các chuyên gia đang lấy mẫu màu từng lớp tường để phục hồi lại cho đúng nguyên trạngCác chuyên gia đang lấy mẫu màu từng lớp tường để phục hồi đúng nguyên trạng. 

Lê Công Sơn
(Thanh Niên Online)