Sau khi nhận nhiều phản hồi và ý kiến trái chiều, UBND thành phố Hà Nội vừa có văn bản hỏa tốc xin lùi quy định nhà thuê 20m2 mới được thường trú với lý do “để đảm bảo đúng trình tự ban hành văn bản”.

Hà Nội đang đối mặt với tình trạng gia tăng lượng người nhập cư, ô nhiễm và tắc đường nghiêm trọng. (Ảnh minh họa: TTXVN)

Theo TTXVN, Phó chủ tịch Thường trực UBND thành phố Hà Nội Lê Hồng Sơn vừa gửi văn bản hoả tốc đến Thường trực HĐND thành phố Hà Nội đề nghị lùi thời gian trình ban hành nghị quyết của HĐND thành phố quy định diện tích nhà ở tối thiểu đối với nhà thuê, mượn, ở nhờ để công dân được đăng ký thường trú trên địa bàn. Lý do xin lùi thời gian ban hành nghị quyết gây tranh cãi này được UBND thành phố Hà Nội giải thích là “để đảm bảo đúng trình tự ban hành văn bản”.

Theo UBND thành phố Hà Nội, quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2020) thì việc hoàn thiện hồ sơ xây dựng quy định phải đảm bảo đầy đủ các bước: chuẩn bị hồ sơ đề nghị xây dựng, thời hạn đăng tải, thời hạn thẩm định, thời hạn thẩm tra, thời hạn gửi hồ sơ đến các đại biểu HĐND thành phố. Để thực hiện đủ các bước trên, UBND thành phố đã không đảm bảo thời gian để trình HĐND thành phố nội dung này vào kỳ họp đầu tháng 12/2022.

Trước đó ngày 17/10, UBND thành phố Hà Nội đã xây dựng tờ trình số 353/TTr-UBND gửi Thường trực HĐND thành phố về việc phê duyệt đề nghị xây dựng nghị quyết quy định về diện tích nhà ở tối thiểu để đăng ký thường trú tại chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở. HĐND thành phố đã có Công văn số 244 đồng ý chủ trương soạn thảo quy định này.

Theo các chuyên gia, dự thảo quy định mà thành phố Hà Nội đang xây dựng có nhiều điểm mẫu thuẫn với Luật Cư trú 2020, đặc biệt việc đề xuất chỉ cấp đăng ký thường trú cho công dân đi thuê, mượn, ở nhờ nhà có diện tích từ 20m2 trở lên của Hà Nội là phân biệt đối xử.

Trước khi phải ban hành văn bản hoả tốc xin lùi việc phê duyệt đề nghị xây dựng nghị quyết, Hà Nội đã tiến hành lấy ý kiến rộng rãi về vấn đề này. Theo đó, dự thảo quy định đối với nhóm nhà ở có nguồn gốc sở hữu nhà nước, hạn mức diện tích bình quân tối thiểu là 8m2.

Đây là nhà do các cơ quan, đơn vị bố trí phân phối, cho thuê trước đây hoặc có hợp đồng thuê nhà ở cũ do Công ty TNHH MTV Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội quản lý. Đối với nhóm nhà ở còn lại (không có nguồn gốc sở hữu nhà nước), diện tích bình quân tối thiểu là 20m2, tính theo m2 sàn nhà cho một người thuê, mượn, ở nhờ.

Góp ý với thành phố về dự thảo quy định này, nhiều chuyên gia Hội Luật gia Việt Nam cho rằng, hiện nay dân số của Hà Nội quá đông, trên 10 triệu người, đường phố thường xuyên ùn tắc, hạ tầng đô thị quá tải, việc Hà Nội xây dựng chính sách hạn chế di dân tự phát vào nội thành là cần thiết.

Tuy nhiên quy định của Hà Nội có mâu thuẫn với quy định của Luật Cư trú năm 2020 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2021) là gỡ bỏ các “rào cản” riêng khi nhập hộ khẩu vào các thành phố trực thuộc trung ương như Hà Nội.

Hà Nội cũng cần phải đánh giá kỹ tác động của quy định chỉ cấp đăng ký thường trú cho công dân đi thuê, mượn, ở nhờ nhà có diện tích từ 20m2  trở lên do mâu thuẫn với Điều 22 và 23 Hiến pháp 2013 và tạo ra “hàng rào kỹ thuật” gián tiếp hạn chế quyền hiến định của người dân, đặc biệt nhóm đối tượng có thu nhập thấp.

Thái Huy

(KTSG Online)