Ashui.com

Từ cuối thế kỷ 20 đến nay, sự khủng hoảng về tài nguyên môi trường đã trở thành mối bận tâm lớn cho các kiến trúc sư trong việc tạo dựng kiến trúc. "Kiến trúc sinh thái" hay "Kiến trúc bền vững", "Kiến trúc xanh" được sinh ra như một trào lưu kiến trúc mới để trả lời sự khủng hoảng đó. Có lẽ đây là lần đầu tiên người ta ít quan tâm việc cần phải gắn cho kiến trúc một “trường phái” như thường lệ mà quan tâm tới toàn bộ “quá trình” của một vòng đời công trình. Mục đích quan trọng nhất của Kiến trúc bền vững là giảm tối đa sự tác động đến môi trường từ khi thi công đến toàn bộ thời gian công trình được sử dụng và khi nó bị phá hủy.  

Những năm gần đây, với sự ứng dụng của khoa học công nghệ tiên tiến, nhiều công trình sử dụng rất ít năng lượng. Hơn nữa nhiều công trình còn có khả năng tạo ra năng lượng nhiều hơn chúng cần. Điều này là một tiến bộ, khi chúng ta so sánh với Kiến trúc truyền thống. Nhưng những cuộc chạy đua về năng lượng chưa phản ánh được chất lượng tốt nhất cho kiến trúc, khi mà con người vẫn chưa được kết nối hài hòa với thiên nhiên. Đây phải là một điểm quan trọng của Kiến trúc bền vững. 

Tiến sĩ Stephen R. Kellert là một giáo sư về sinh học xã hội, ông là Học giả nghiên cứu cao cấp tại khoa Môi trường ở Đại Học Yale (Mỹ). Từ nhiều năm nay, ông dành thời gian nghiên cứu mối liên hệ giữa con người - thiên nhiên trong lĩnh vực kiến trúc và đô thị. Một trong những cuốn sách nổi tiếng mà ông chủ biên và đồng tác giả “BIOPHILIC DESIGN - The Theory, Science, and Practice of Bringing Building to Life” (BIOPHILIC DESIGN - Lý thuyết, Khoa học, và Thực tiễn đưa Công trình tới Cuộc sống) được dành cho các kiến trúc sư, nhà quy hoạch, kiến trúc sư cảnh quan, cũng như các chủ đầu tư và các nhà hoạch định môi trường. Cuốn sách đưa ra những kinh nghiệm thực tế mà thiên nhiên có vai trò tác động trực tiếp tới thể chất và tâm lý con người. Thiết kế “Biophilic” liên quan đến nơi trú ngụ của con người trong thiên nhiên, cũng như vị trí của thế giới tự nhiên trong xã hội loài người. Ở nơi đó, có sự tương tác, sự tôn trọng và những quan hệ phong phú phải được tồn tại cùng nhau trên mọi mức độ; và nó phải được đặt thành những tiêu chuẩn thay vì những ngoại lệ. 

“Biophilia” là một thuật ngữ được nhà sinh vật học nổi tiếng Edward O. Wilson giới thiệu trong cuốn sách cùng tên viết năm 1984. Ông định nghĩa Biophilia là “thúc đẩy liên kết với các dạng sống khác”, khi cho thấy con người có khuynh hướng bẩm sinh luôn tìm kiếm mối liên hệ với thiên nhiên và các dạng sống khác. 

Cuốn phim mà CLB Điện ảnh Kiến trúc (am) giới thiệu tới các bạn tháng 5 này do chính Tiến sĩ Stephen R. Kellert thực hiện: “BIOPHILIC DESIGN - The Architecture of Life” (tạm dịch: BIOPHILIC DESIGN - Kiến trúc của sự sống). Cuốn phim dựa trên kết quả nghiên cứu mà ông đã viết sách, nhưng nó sẽ hấp dẫn khán giả hơn khi ông đến tận những công trình để quay phim, đặc biệt có sự phỏng vấn các kiến trúc sư và con người sống trong những công trình đó. Chúng ta sẽ tham quan nhiều thể loại công trình từ nhà ở riêng lẻ, trường học, bệnh viện, văn phòng làm việc đến các khu ở... và chứng kiến nhờ vào sự liên kết với thiên nhiên mà những người bệnh bình phục nhanh hơn, trẻ em có kết quả học tập cao hơn, những người làm việc đạt hiệu suất tốt hơn, và những người hàng xóm có cơ hội hiểu biết lẫn nhau nhiều hơn...

“BIOPHILIC DESIGN - Kiến trúc của sự sống” không phải là cuốn phim nói về một trường phái kiến trúc, mà chỉ là sự phân tích rất thuyết phục khi con người không thể sống thiếu thiên nhiên!