Ashui.com

Tuy là hai dự án khác nhau, nhưng giữa đường sắt đô thị (metro) và các bến xe là hai thực thể không thể tách rời. Ở TP.HCM, tuyến metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) và dự án bến xe Miền Đông mới (BXMĐ) cũng vậy, nếu dự án này chậm hơn dự án khác thì chắc chắn sẽ xảy ra lãng phí. Ngay từ đầu, thành phố đã cương quyết ấn định thời gian hoàn thành dự án là song song nhau, càng tốt nếu dự án BXMĐ mới hoàn thành sớm hơn. Tuy nhiên, kỳ vọng trên xem ra khó thực hiện...  

Mô hình tuyến metro số 1 – Bến Thành – Suối Tiên. Ảnh: TL 

Lớn về trước, nhỏ về sau

Trước nay, vấn đề giải phóng mặt bằng của tuyến metro số 1 – luôn là bài toán hóc búa của ban quản lý dự án Đường sắt đô thị cũng như của các địa phương có tuyến metro số 1 đi qua. Ông Lê Khắc Huỳnh, phó trưởng ban, ban quản lý Đường sắt đô thị TP.HCM, cho hay: Từ nay đến hết tháng 10, đơn vị sẽ “xử” dứt điểm mặt bằng còn vướng ở quận Thủ Đức và Bình Dương. Đầu tháng 11, toàn bộ mặt bằng tuyến metro số 1 sẽ được bàn giao. 

Ngay trong tháng 11, có mặt bằng trống của quận Thủ Đức và Bình Dương, đơn vị sẽ đẩy nhanh tiến độ xây dựng gói thầu số 2 – đoạn đi trên cao và depot (từ cầu Sài Gòn đến nút giao trạm 2). Đặc biệt, sẽ nhanh chóng thi công hai công trình quan trọng của gói thầu này là cầu vượt Điện Biên Phủ và cầu vượt sông Sài Gòn (do các nhà thầu uy tín là nhà thầu Sumitomo – Nhật Bản và tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 6 thực hiện). Gói thầu này sẽ hoàn thành vào năm 2017. Ông Huỳnh khẳng định chắc nịch: “Năm 2017, tất cả các gói thầu của tuyến metro số 1 sẽ hoàn thành và đầu năm 2018 sẽ phục vụ hành khách”.

Trong khi tuyến metro số 1 phí bồi thường giải phóng mặt bằng đến 6.000 tỉ đồng đã cầm chắc mức thời gian về đích thì ở dự án xây dựng BXMĐ mới, số tiền bồi thường giải phóng mặt bằng chỉ khoảng 400 tỉ đồng và được triển khai từ năm 2008 vẫn chưa xong.

Theo ông Lê Văn Pha, phó tổng giám đốc, tổng công ty Cơ khí giao thông vận tải Sài Gòn (Samco – chủ đầu tư dự án BXMĐ mới), hiện mặt bằng của BXMĐ ở Dĩ An còn hai doanh nghiệp, còn ở quận 9 mới giải phóng được khoảng 60%. Ông Pha lý giải: “Có nhiều lý do dẫn đến tiến độ giải phóng mặt bằng chậm, trong đó có lý do nguồn tiền giải phóng mặt bằng được lấy từ vốn ngân sách còn hạn hẹp”. 

Sẽ triển khai theo hình thức cuốn chiếu! 

Theo các chuyên gia trong lĩnh vực giao thông, nếu BXMĐ mới hoàn thành chậm thì tuyến metro số 1 có đưa vào khai thác cũng không thể phát huy hiệu quả. “Khách đi Suối Tiên hay ga lẻ sẽ chẳng bao nhiêu so với khách ra BXMĐ để đi các tỉnh Tây Nguyên, miền Trung và miền Bắc. Theo đó, phải thúc bằng được tiến độ xây dựng BXMĐ”, tiến sĩ Nguyễn Hữu Nguyên, trung tâm Nghiên cứu kinh tế miền Nam nhấn mạnh.

Thành phố cũng như Samco nhận thức được điều đó nên rất quyết liệt đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng. “Tôi xin khẳng định từ nay đến cuối năm sẽ dứt điểm khâu mặt bằng. Hiện chúng tôi cũng đã cơ bản thoả thuận xong chuyện hỗ trợ di dời, ổn định sản xuất, địa điểm mới… Đầu năm 2014 chúng tôi sẽ xây dựng theo hình thức cuốn chiếu chứ không làm đồng loạt tất cả các hạng mục”, ông Pha cam kết.

Ông Pha cho biết, trước mắt bến xe sẽ xây dựng các công trình trọng điểm như nhà ga trung tâm, văn phòng làm việc, nhà hàng... Các công trình còn lại sẽ được xây dựng sau khi metro đưa vào hoạt động. “Làm như vậy vừa đáp ứng được nhu cầu kết nối vận chuyển hành khách giữa metro số 1 và BXMĐ, vừa có thời gian thu xếp vốn để đạt được hiệu quả kinh doanh cao nhất. Chúng tôi sẽ không để thiếu đồng bộ giữa BXMĐ và tuyến metro số 1 trong việc phục vụ hành khách. Nhưng cũng không thể hoàn thành tất cả các hạng mục của BXMĐ như quy hoạch, thiết kế trước khi metro số 1 đưa vào hoạt động”, ông Pha chia sẻ. 

Đào Lê