Sở Quy hoạch-Kiến trúc (QH-KT) Hà Nội vừa báo cáo HĐND, UBND TP Hà Nội kết quả kiểm tra, rà soát về hiện trạng các khu chung cư cũ và công trình chung cư cũ trên địa bàn với nhận định hầu hết đã hư hỏng, xuống cấp. 

Theo báo cáo của Sở QH-KT TP, hiện đã thống kê được khoảng 32 khu chung cư và 99 công trình chung cư cũ trong khu vực nội ô. Trong đó, tại khu vực bốn quận nội thành cũ, gồm Ba Đình, Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng và Đống Đa có hai khu chung cư, 72 công trình chung cư cũ. Còn tại khu vực nội ô mở rộng gồm các quận Long Biên, Tây Hồ, Hà Đông, Cầu Giấy, Thanh Xuân, Hoàng Mai, có tám khu chung cư và 27 công trình chung cư cũ.  

Gần như toàn bộ khuôn viên khu chung cư cũ B1 Giảng Võ (Hà Nội) bị các chủ quán chiếm dụng làm nơi kinh doanh (Ảnh: Xuân Long) 

Các khu nhà ở chung cư này đều được xây dựng từ những năm 1960-1970, hiện nay hầu hết đã bị hư hỏng, xuống cấp. Đặc biệt là môi trường sống, kết cấu công trình, không gian cảnh quan đều xuống cấp nghiêm trọng. 

Cụ thể, báo cáo của Sở QH-KT TP chỉ ra ba vấn đề, thứ nhất là hệ thống các công trình hạ tầng kỹ thuật, hình thức kiến trúc đô thị của các khu chung cư đã bị phá vỡ, biến dạng. Thứ hai, mật độ cư trú và mật độ xây dựng tăng gấp nhiều lần so với thiết kế ban đầu. Thứ ba, các không gian mở công cộng gồm sân, vườn, hè đường bị lấn chiếm do tình trạng xây dựng cơi nới, mở rộng diện tích để biến thành không gian sử dụng riêng của các hộ dân. Thứ tư, các điều kiện về chỗ ở, an toàn phòng cháy chữa cháy, vệ sinh môi trường, hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội không đáp ứng theo quy chuẩn và nhu cầu cuộc sống của người dân thủ đô hiện tại và tương lai. 

Lãnh đạo Sở QH-KT TP cũng cho biết với hiện trạng chung cư cũ ngày càng xuống cấp, chủ trương chung của TP là cho phép lập dự án xây dựng lại. Tuy nhiên, đánh giá tỉ lệ số lượng chung cư cũ đã được cải tạo, xây mới đến thời điểm hiện nay, sở này cho rằng những dự án đã triển khai mới chỉ đếm trên đầu ngón tay, số lượng dự án được đầu tư triển khai còn rất thấp. 

Đáng lưu ý, theo báo cáo của Sở QH-KT TP, vướng mắc đối với tất cả dự án xây dựng lại các khu chung cư cũ hiện nay chính là quy hoạch. Hiện chưa có giải pháp hiệu quả để giải quyết sự mâu thuẫn giữa yêu cầu khống chế về quy hoạch kiến trúc trong nội ô như hạn chế số tầng, hạn chế số dân và không tăng mật độ xây dựng với nhu cầu đặt ra từ phía chủ đầu tư về tạo nguồn thu cho nhà đầu tư, doanh nghiệp. Vì vậy, nếu dự án xây dựng lại chung cư cũ đạt được các chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc theo quy định của quy hoạch chung thủ đô thì không có sức hấp dẫn nhà đầu tư. 

Sở QH-KT TP kiến nghị HĐND, UBND TP Hà Nội lập tổ công tác liên ngành, gồm các sở: QH-KT, Xây dựng, Kế hoạch - đầu tư, Tài nguyên - môi trường và UBND các quận, huyện liên quan để thực hiện chủ trương về cải tạo, xây dựng lại các khu chung cư cũ bị xuống cấp, hư hỏng. 

Theo đề xuất này, sau khi thành lập tổ liên ngành, ngay trong năm nay các sở, ngành, quận huyện phải hoàn thành việc rà soát, đánh giá phân loại các công trình chung cư cũ xuống cấp để đề xuất mức độ ưu tiên trong cải tạo, xây dựng. Tiếp đó, trong năm 2013 tổ liên ngành sẽ đề xuất TP về mô hình, giải pháp quy hoạch kiến trúc cải tạo, xây dựng lại các chung cư cũ, báo cáo UBND TP phê duyệt kế hoạch triển khai. 

Xuân Long