Kỳ đài trong thành Thăng Long xưa mà ngày nay ta thường quen miệng gọi với các từ mộc mạc là “Cột cờ Hà Nội” vẫn luôn là hình ảnh ghi nhớ khi về với Thủ đô nghìn năm văn hiến.

Đây là một trong những di tích quý giá nhất còn sót lại ở khu vực Hoàng Thành. Kỳ đài được Pháp đặt tên là “Flage tower park” (Quảng trường kỳ đài hay Công viên kỳ đài), được xây dựng từ thời vua Gia Long năm 1812 (cũng có tài liệu nói là xây dựng năm 1805). Đây là một công trình tháp hình vuông đồ sộ nằm trên quảng trường rộng khoảng 18ha. Thực dân Pháp sau khi xâm lược nước ta đã không do dự cố tình che lấp xóa bỏ vị trí quan trọng linh thiêng nhất của nó trên quảng trường, đặt nó vào bên lề đường trong quy hoạch xây dựng cải tạo thành Thăng Long để xây dựng các dinh thự của bọn xâm lược thực dân. Thành Thăng Long bị xé nát gần hết các dấu vết trang trọng của bao thời đại từ thế kỷ thứ X.

Thật đau lòng khi mà tại “Kỳ đài” này nơi cắm ngọn cờ độc lập của Tổ quốc Việt Nam bao thời đại trước đây lại bị che khuất bởi ý đồ xấu của kẻ xâm lược. Ngày 10/10/1954 thành phố Hà Nội được giải phóng, chính tay Anh hùng quân đội Nguyễn Quốc Trị đã được kéo lá cờ đỏ sao vàng lên Kỳ Đài. Cho đến ngày hôm nay chúng ta vẫn chưa có dịp lấy lại bộ mặt thiêng liêng của Khu vực Kỳ Đài. Chúng ta đang chuẩn để đón chào kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội vào năm sau 10/10/2010. Đây chính là lúc mà chúng ta phải nghĩ đến việc cải tạo, tôn vinh hình ảnh cần có và phải có hình ảnh thiêng liêng của khu vực Kỳ Đài.

Rõ ràng vị trí của Kỳ Đài với ngọn cờ thiêng liêng của tổ quốc phải được trả lại vị trí lịch sử xứng đáng mà cha ông ta đã lập nên. Nó phải được chiếm ngưỡng một cách trân trọng nhất chứ không thể để mãi nó bên lề đường như thực dân Pháp đã cố tình muốn xóa bỏ và che khuất.

Kỳ đài Thăng Long là một trong những di tích đặc biệt còn sót lại trong kinh thành là Kỳ Đài, Đoan Môn, Điện Kính Thiên, Nhà Rồng… đến cổng thành phía Bắc mà ta thường gọi là cửa Bắc tất cả đều quay về hướng nam truyền thống.

Một vệt di tích vật thể quan trọng đó phải được nhanh chóng trả lại cho hình ảnh của thành Thăng Long xưa và Hà Nội ngày nay. Đã đến lúc chúng ta phải có thái độ cứng rắn trong vấn đề này khi còn có thể thực hiện được. Cần phải có kế hoạch và quy hoạch cải tạo tu sửa lại những di tích còn sót lại trong Hoàng Thành một cách nghiêm túc.

Với tinh thần đó chúng tôi đề nghị trong dịp chuẩn bị lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội chúng ta nên có kế hoạch tu sửa lại nhanh chóng Công viên Kỳ Đài hay đúng hơn là Quảng trường Kỳ đài của Thăng Long và các công trình lịch sử khác một cách tốt nhất. Chúng ta không thể và không có quyền cho phép sử dụng sai mục đích trên quảng trường Kỳ đài Thăng Long – Hà Nội thành các quán tạp hóa, cafe, quán nước, kể cả việc loại bỏ đoạn đường lớn cắt ngang dưới chân Kỳ Đài là đường Điện Biên Phủ theo một quy hoạch cải tạo mới (xem phương án đề xuất).

(click vào hình để xem kích thước lớn hơn)

Nhân kỷ niệm giải phóng thủ đô 10/10 năm nay và chờ đón đại lễ 1000 năm Thăng Long Hà Nội 10/10/2010 sang năm. Chúng tôi xin kiến nghị với lãnh đạo thành phố và nhà nước về các ý kiến đề xuất trên kèm theo phương án quy hoạch cải tạo góp ý tham khảo.

Chúng tôi hy vọng rằng đến ngày kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội chúng ta sẽ được chiêm ngưỡng một hình ảnh mới đẹp và hoành tráng của công viên Kỳ Đài sau cải tạo và nâng cấp để được đón chào lá cờ đỏ sao vàng phấp phới bên trên Kỳ Đài từ mọi phía như nó đã có từ xa xưa.

Tôi tin rằng không phải chúng tôi những người đề xuất mà có lẽ cả dân tộc ta và nhân dân Hà Nội đang mong chờ quyết định quan trọng có thể thực hiện dễ dàng nhanh chóng dự án thiêng liêng này, để trong ngày đại lễ 1000 năm Thăng Long – Hà Nội được ngắm nhìn lá cờ Việt Nam tung bay trên Kỳ Đài với tất cả lòng tự hào và hãnh diện.

• Tên đầy đủ của bài viết: Khu "Kỳ đài Thăng Long" cần được cải tạo tôn vinh và trả về vị trí trang nghiêm xứng đáng với tầm vóc của nó trong khu di tích Hoàng Thành Hà Nội. 

GS.TSKH.KTS Nguyễn Thế Bá